Trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu là gì?
Những trải nghiệm đau thương ở thời thơ ấu và tuổi thiếu niên có thể khiến trẻ có nguy cơ bị bạo lực, các vấn đề sức khỏe mãn tính, bệnh tâm thần và lạm dụng chất ở tuổi trưởng thành. Những trải nghiệm đau thương này được gọi là trải nghiệm tiêu cực thời thơ ấu (Adverse Childhood Experiences, ACE). Những trải nghiệm này có thể ảnh hưởng đến trẻ em trong nhiều năm và ảnh hưởng đến tiềm năng của trẻ trong cuộc sống.
ACE có thể có nhiều dạng, bao gồm:
- Trải qua bạo lực, lạm dụng hoặc bỏ bê
- Chứng kiến bạo lực trong gia đình hoặc cộng đồng
- Có một thành viên trong gia đình cố gắng hoặc chết vì tự tử
Cũng bao gồm các khía cạnh của môi trường của trẻ có thể làm suy yếu cảm giác an toàn, ổn định và gắn kết của trẻ, chẳng hạn như lớn lên trong một gia đình có:
- Vấn đề sử dụng chất
- Vấn đề sức khỏe tâm thần
- Bất ổn do cha mẹ ly thân hoặc người nhà đang ở tù
Dịch tễ học về ACE
ACE phổ biến hơn nhiều so với những gì nhiều người nhận ra. Khoảng 6 trong số 10 người trưởng thành được khảo sát cho biết đã trải qua ít nhất một loại ACE trước 18 tuổi và gần 1 trong 6 người trong số họ cho biết đã trải qua bốn loại ACE khác nhau trở lên.
Hậu quả của ACE
ACE gây ra nhiều hậu quả trước mắt và lâu dài. ACE có thể có tác động ngay lập tức đến sức khỏe trẻ em và thanh thiếu niên, cũng như khiến các cá nhân có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe mãn tính, bệnh tâm thần và các vấn đề về sử dụng dược chất khi trưởng thành. Ví dụ, có bằng chứng cho thấy ACE có liên quan đến sức khỏe tâm thần kém và hành vi tự tử ở tuổi thiếu niên, cũng như khiến con người có nguy cơ mắc bệnh tim và trầm cảm sau này trong cuộc sống. ACE cũng có thể tác động tiêu cực đến cơ hội giáo dục và việc làm.
Tác dụng của việc nâng cao nhận thức về ACE
Nâng cao nhận thức về ACE đem lại nhiều lợi ích cho cá nhân và cộng đồng nói chung:
- Thay đổi cách mọi người nghĩ về nguyên nhân của ACE và ai có thể giúp ngăn ngừa chúng.
- Chuyển trọng tâm từ trách nhiệm cá nhân sang giải pháp cộng đồng.
- Giảm sự kỳ thị khi tìm kiếm sự giúp đỡ khi gặp khó khăn trong việc nuôi dạy con cái hoặc lạm dụng chất kích thích, trầm cảm hoặc có ý định tự tử.
- Thúc đẩy các mối quan hệ và môi trường an toàn, ổn định, nuôi dưỡng nơi trẻ em sống, học tập và vui chơi.
Thu Hằng, dịch từ tài liệu của Centers for Disease Control and Prevention
